Na mocy ustawy Sejmu RP uchwalonej 3 lutego 2011 r., 1 marca obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Został on ustanowiony w hołdzie Żołnierzom Wyklętym – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu.
Data święta nie jest przypadkowa. 1 marca 1951 r. na terenie więzienia mokotowskiego komuniści zamordowali Łukasza Cieplińskiego ps. „Pług”, który kierował obszarem południowym Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” i jego towarzyszy. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 r. dzieło Armii Krajowej.
Jeziory. Oddział Partyzancki „Zenona”. Fot ze zbiorów WBP
Program obchodów – 1 marca, Lublin:
8.30 – Złożenie kwiatów przy Mogile – Pomniku Zamordowanych na Zamku Lubelskim w latach 1944–1954 (cmentarz przy ul. Unickiej; wejście od ul. Walecznych)
9.00 – Premierowe otwarcie wystawy elementarnej IPN pt. „Podziemie niepodległościowe na Lubelszczyźnie po 1944 r.” (Plac Litewski)
9.30 – Apel Pamięci oraz złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą ofiary więzienia na Zamku Lubelskim, a następnie pod pomnikiem „Zaporczyków” (przed bramą Zamku Lubelskiego; Zamkowa 1)
• odegranie hymnu państwowego
• powitanie gości
• apel pamięci i salwa honorowa
• ceremonia złożenia kwiatów pod tablicą upamiętniającą ofiary więzienia na Zamku Lubelskim
• odegranie Sygnału „Śpij Kolego”
• ceremonia złożenia kwiatów pod pomnikiem „Zaporczyków”
• odegranie sygnału „Śpij Kolego” i zakończenie uroczystości
10.30 – Złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierzy Wyklętych (ul. Fabryczna 19; plac przy kościele pw. Św. Michała Archanioła)
11.00 – Złożenie kwiatów pod pomnikiem żołnierzy NSZ (przy rondzie NSZ; Al. Jana Pawła II)
11.20 – Złożenie kwiatów pod pomnikiem żołnierzy WIN (przy rondzie WIN; Al. Jana Pawła II)
12.00 – Msza św. w intencji poległych, pomordowanych i zmarłych Żołnierzy Wyklętych (Sanktuarium Świętej Rodziny przy ul. Jana Pawła II)
13.00 – Koncert Patriotyczny zespołu Feniks (Sanktuarium Świętej Rodziny przy ul. Jana Pawła II)
13.30 – Wykład – „Żołnierze Wyklęci” (Dom Akcji Katolickiej, przy Sanktuarium Świętej Rodziny ul. Jana Pawła II)
Organizatorzy
• Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie
• Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie
• Urząd Miasta Lublin
• Instytut Pamięci Narodowej oddział w Lublinie
• Kuratorium Oświaty w Lublinie
• 19 Lubelska Brygada Zmechanizowana im. gen. dyw. Franciszka Kleeberga
• 2 Lubelska Brygada Obrony Terytorialnej im. mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”
• Parafia pw. Św. Rodziny w Lublinie
• XXIX Liceum Ogólnokształcące im. mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”
• Parafia pw. Św. Michała Archanioła w Lublinie
Lubelski Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Dział Informacji i Promocji
