Zapraszamy do lektury tekstu „Kolekcja z księgozbioru Hieronima Łopacińskiego w Narodowym Zasobie Bibliotecznym”. Autorem artykułu jest dr Grzegorz Figiel, Zastępca Dyrektora ds. Merytorycznych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Tekst został opublikowany w „Notesie Konserwatorskim”, roczniku wydawanym przez Bibliotekę Narodową (2020, nr 22, s. 15-29). 

„Kolekcja z księgozbioru Hieronima Łopacińskiego w Narodowym Zasobie Bibliotecznym”

Do Narodowego Zasobu Bibliotecznego włączane są – w całości lub części – zbiory bibliotek mające wyjątkową wartość i znaczenie dla dziedzictwa narodowego. Narodowy Zasób Biblioteczny podlega szczególnej ochronie. Przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego działa Rada do Spraw Narodowego Zasobu Bibliotecznego. Przewodniczącym Rady jest Dyrektor Biblioteki Narodowej Pan dr Tomasz Makowski.

Do Narodowego Zasobu Bibliotecznego została włączona kolekcja ZBIORÓW SPECJALNYCH Z KSIĘGOZBIORU HIERONIMA ŁOPACIŃSKIEGO, którą stanowią:

rękopisy – 648 jednostek (w tym niezwykle cenne dokumenty i przywileje dotyczące miast Lubelszczyzny i cechów miejskich, wiele z nich wyszło z kancelarii królewskiej; duże archiwa znaczących rodzin szlacheckich: Suchodolskich i Orzechowskich oraz pokaźna spuścizna odpisów dokumentów, notat i korespondencji Hieronima Łopacińskiego);

stare druki – 1994 jednostki (w kolekcji znajdują się 42 inkunabuły i 1952 stare druki, w tym: 239 z XVI wieku, w tym 123 polonika; 484 z XVII wieku, w tym 374 polonika; 1229 z XVIII wieku, w tym 1103 polonika);

kartografia – 901 jednostek (w kolekcji znajdują się 3 jednostki kartograficzne z XVI wieku, 14 z XVII wieku, 40 z XVIII wieku, 809 z XIX wieku, 3 z przełomu XIX/XX wieku i 32 z początku XX wieku; 26 z nich to cenne plany i mapy Lublina i Lubelszczyzny);

grafika – 1750 jednostek (w kolekcji znajduje się 12 grafik z XVII wieku, 26 z XVIII wieku, 1669 z XIX wieku, 17 z przełomu XIX/XX wieku, 4 z początku wieku XX i 22 bez roku wydania; najwięcej obiektów wykonanych jest w technice stalorytu, następnie: litografii, miedziorytu i drzeworytu);

dokumenty życia społecznego – 74 jednostki (kolekcję w większości stanowią obiekty z XIX wieku – 61, jeden pochodzi z końca XVIII wieku, a 11 z początku wieku XX.); pocztówki – 71 jednostek (kolekcja liczy 71 jednostek inwentarzowych, w których znajduje się 127 obiektów; większość to pocztówki czarno – białe (119 obiektów); 126 pocztówek pochodzi z przełomu XIX/XX wieku (datowanie: „ok. 1900 roku”) i początku XX wieku (od 1901 do 1905 lub ok. 1905 roku);

fotografie – 41 jednostek (w kolekcji znajdują się 4 jednostki fotograficzne pochodzące z XIX wieku, 2 z przełomu XIX/XX wieku i 35 z początku XX wieku, w tym fotografia „Drzewo Krzyża Św. w Kościele O.O. Dominikanów w Lublinie” z 1895 roku, dedykowana Hieronimowi Łopacińskiemu oraz fotografia „Obraz Najświętszej Marii Panny w kościele Św. Ducha w Lublinie”, na której znajduje się podpis Łopacińskiego; 30 fotografii to zdjęcia pomników znaczących osób, pochowanych na najstarszym lubelskim cmentarzu przy ul. Lipowej).

Kolekcja ZBIORÓW SPECJALNYCH Z KSIĘGOZBIORU HIERONIMA ŁOPACIŃSKIEGO (1860-1906) należy do najcenniejszych, historycznych zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Lublinie, a dodatkowo pochodzi z księgozbioru Hieronima Łopacińskiego – patrona Biblioteki. Jest to unikatowa kolekcja powstała do 1906 roku, która posiada wyjątkową wartość i znaczenie dla dziedzictwa kulturowego Polski i Lubelszczyzny. Większość pozycji, z których składa się kolekcja, to polonika. Wiele dzieł stanowi istotne znaczenie dla nauki jako baza źródłowa, szczególnie do badań historycznych, ale również i artystycznych.

fot. Dorota Mościbrodzka (WBP)