Staropolskiej
O Adwencie w Bibliotece Cyfrowej WBP
Zbiór rytmów Kaspra Miaskowskiego, wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego, wedle wydania z r. 1622, Kraków 1861
Egzemplarz ze zbiorów Hieronima Łopacińskiego, dostępny także w Bibliotece Cyfrowej WBP
Kasper Miaskowski herbu Leliwa urodził się ok. 1550 r. w Smogorzewie pod Gostyniem, jako syn szlachcica Jana i Zofii Kembłan Chełkowskiej. O okresie młodości i miejscu nauki nic bliższego nie wiadomo; najprawdopodobniej był samoukiem. Po śmierci ojca (1570) gospodarzył w Smogorzewie. Ok. 1589 ożenił się z Zofią Szczodrowską. W latach 1596-1602 dzierżawił Osiek, od 1603 pełnił funkcję administratora we wsi Włoszczonów pod Kutnem, dzierżawionej przez jego brata Baltazara, kanonika włocławskiego. Tutaj też napisał większość swych wierszy religijnych i okolicznościowych. Jedynie Elegia pokutna do Najświętszej Panny powstała przed 1603, pozostałe utwory pochodzą z lat późniejszych. W 1607 powrócił do Smogorzewa, tutaj też zmarł 22 IV 1622. Pochowany został w Wielkich Strzelcach.
Ścisłe związki ze środowiskiem reformy potrydenckiej, m.in. z Hieronimem Powodowskim, przesądziły o tematyce i kształcie artystycznym poezji Miaskowskiego, zwłaszcza religijnej. Dominują w niej treści i postawy zalecane przez sobór, a więc przede wszystkim tematyka nowotestamentowa (Rotuły na narodzenie Syna Bożego, Historyja gorzkiej męki Jezusa Pana, Pielgrzym wielkanocny), ton medytacyjno-pokutny (Elegia pokutna, Rozmowa Panienki z Śmiercią) lub polemiczno-wyznaniowy (List Marcina Lutra z piekła do swoich). W wierszach politycznych Miaskowski reprezentował poglądy regalistów skupionych wokół Zygmunta III: popierał dymitriady, wzywał do wojny z Turkami, polemizowal z rokoszanami (więzionemu przez nich Janowi Szczęsnemu Herburtowi dedykował poemat Herkules niecierpliwy, wyd. 1612). Uprawiał również poezję panegiryczną (np. oda Łódź opaleńska… z okazji ingresu biskupa A. Opalińskiego, wyd. 1608) oraz okolicznościową. Do najwyższych osiągnięć artystycznych należą nieliczne liryki refleksyjne. Zbiór rytmów Miaskowskiego wydano w 1612 w Krakowie oraz w 1622 w Poznaniu (w wersji rozszerzonej i uporządkowanej przez autora). Poezja Miaskowskiego przyniosła realizację założeń estetycznych poetyki barokowej: dynamiczne ujmowanie rzeczywistości, inspiracje biblijne, zainteresowania mistyką, chrystianizowanie mitologii. Jego utwory cieszyły się wielkim uznaniem wśród współczesnych, o czym świadczą liczne ich odpisy, a nawet plagiaty.
(oprac. R.M.)
Biogram zaczerpnięto z portalu http://www.staropolska.pl/
Wydanie współczesne w zbiorach WBP:
Kasper Miaskowski, Zbiór rytmów, wydała Alina Nowicka-Jeżowa, Warszawa, Instytut Badań Literackich PAN, Stowarzyszenie “Pro Cultura Litteraria”, 1995; Biblioteka Pisarzy Staropolskich, t. 3
fot. pixabay/zdjęcie ilustracyjne
