Pierwsza edycja Przeglądu jest poświęcona sztuce STAROPOLSKIEJ. W jej ramach prezentowane będą dzieła staropolskie, tak ważne dla początków kształtowania się rodzimej kultury. Kurator Artystyczny pierwszej edycji Przeglądu, aktor – Jarosław Gajewski – o idei przywołania sztuki staropolskiej mówi:
– Przełom w kulturze polskiej u schyłku wieków średnich związany jest z pojawianiem się piśmiennictwa w języku rodzimym, nowego kamienia węgielnego kultury narodowej. Przetłumaczenie Biblii na polski, wreszcie pojawienie się dzieł Mikołaja Reja z Nagłowic, Jana Kochanowskiego i Andrzeja Frycza Modrzewskiego pozyskuje dla naszego języka miejsca w literaturze europejskiej. (…) Te treści zostały wpisane w fundamenty naszej kultury. Chcemy by dziś wybrzmiewały w łączności z pierwszymi świadectwami ich świadomości.
Przegląd organizuje Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń wraz ze współorganizatorami: Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie i Radiem Lublin. Partnerzy to: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie i Teatr Stary w Lublinie. Te ważne instytucje i organizacje łączą siły, by pokazać sztukę staropolską, pokazać korzenie naszej kultury. Na początku było słowo, dlatego tak ważni w Kolekcjach Sztuki Staropolskiej są pierwsi twórcy literatury polskiej. W Wojewódzkiej Bibliotece im H. Łopacińskiego, w ramach Przeglądu Kolekcji Sztuki, zaplanowano spotkania poświęcone literaturze staropolskiej: „Galaktyka Gutenberga” z prof. dr hab. Marią Judą (UMCS); „Homo oeconomicus. Proza Mikołaja Reja” z prof. dr hab. Dariuszem Chemperkiem (UMCS); „Kobiety i pióro. O piszących mieszkankach klasztorów lubelskich epoki staropolskiej” z dr hab. Anną Nowicką-Struską (UMCS).
Fot. Dorota Mościbrodzka
27 listopada (sobota) 2021 roku zapraszamy na filmową opowieść o panegirykach ze zbiorów Biblioteki, którą przedstawi kustosz Katarzyna Podkowińska z Działu Zbiorów Specjalnych WBP
O godz. 12.00 jednocześnie w Galerii Biblioteki, w Westybulu Biblioteki, na stronie internetowej WBP – na Facebooku WBP (otwartym) zaprezentujemy film “Cynthia rząd słońcu odbierająca abo Rzecz o staropolskich panegirykach ze zbiorów WBP im. H. Łopacińskiego w Lublinie”
W kolekcji starych druków Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie znajduje się siła panegiryków, czyli utworów pochwalnych – pisanych wierszem lub prozą – przesadnie i pochlebczo wysławiających osobę lub wydarzenie. Są to wiesze z okazji narodzin lub rocznicy urodzin danej osoby (genetliakony), utwory napisane z okazji ślubu (epitalamia) oraz kazania pogrzebowe. W XVII wieku panegiryki stanowiły aż 30% całej produkcji typograficznej oficyn drukarskich działających na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Mimo to nie cieszyły się uznaniem i prestiżem u historyków literatury. Oceniano je negatywnie, atakując je z pozycji estetycznej, etycznej i ideologicznej, mówiono o nich jako przykładzie służalczości, lizusostwa, które jedynie zaśmieca literaturę.
Próby rehabilitacji panegiryków oraz ich bohaterów podjęła się kustosz Katarzyna Podkowińska. Zapraszamy na film!
Scenariusz filmu: Katarzyna Podkowińska, realizacja nagrania i dzięku: Marek Janik, fotosy: Dorota Mościbrodzka, montaż: Ewa Hadrian i Marek Semeniuk
Co za nami w projekcie Kolekcje Sztuki w Bibliotece:
22 października (piątek) 2021 roku odbyło się spotkanie z prof. dr hab. Marią Judą zatytułowane “Galaktyka Gutenberga”. Z prof. Marią Judą (Instytut Nauk o Kulturze, Wydział Filologiczny UMCS, Dyrektor Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych UMCS) rozmawiała Ewa Hadrian
23 października (sobota) 2021 roku o godz. 12.00 jednocześnie w Galerii Biblioteki, w Westybulu Biblioteki, na stronie internetowej WBP na Facebooku WBP (otwartym) uruchomiliśmy prezentację multimedialną “Starodruki w sieci. Staropolskie zasoby bibliotek cyfrowych. Prolegomena”
Co przed nami w projekcie Kolekcje Sztuki w Bibliotece:
Kolejne spotkania i filmy z cyklu Przegląd Kolekcje Sztuki w Bibliotece – 10 i 11 grudnia 2021 roku. Zapraszamy!
Co w projekcie Kolekcje Sztuki w innych instytucjach w Lublinie:
Kolekcje Sztuki Staropolskiej „Teatr radiowy w teatrze“
Premiera spektaklu radiowego “Pościk abo dyjetka” w reżyserii Mateusza Nowaka
Niedziela 28.11.2021 r., godz. 14.00, Duża Scena, wstęp wolny
Reżyseria: Mateusz Nowak
Scenariusz: Mateusz Nowak i Anna Nowicka-Struska
Obsada: Lucylla – Jolanta Deszcz-Pudzianowska i Marotka – Jowita Stępniak – aktorki Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie
Muzyka: Michał Żak
Realizacja dźwiękowa: Piotr Król
Konsultacja literacka: dr hab. Anna Nowicka-Struska, Katedra Historii Literatury Polskiej Instytut Filologii Polskiej UMCS Lublin
Spektakl na podstawie dzieł:
– „Postny obiad albo Zabaweczka” Hieronima Przetockiego
– „Światowa rozkosz” Hieronima Morsztyna
-„Uciechy lepsze i pożyteczne aniżeli z Bachusem i Wenerą” Hieronima Przetockiego
Ponadto w scenariuszu wykorzystano wyimki z „Nowej antologii Literatury Sowiźrzalskiej” i „Sekretów Kuchmistrza Stanisława Czernieckiego”
Organizatorem przeglądu jest Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń. Współorganizatorami Radio Lublin i Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie. Partnerzy to: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie i Teatr Stary w Lublinie
Organizację Przeglądu Kolekcje Sztuki dofinansowano
ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
