Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich – doroczne święto organizowane przez UNESCO od 1995 roku mające na celu promocję czytelnictwa, edytorstwa i ochronę własności intelektualnej prawem autorskim. Pomysł organizacji święta zrodził się w Katalonii. 23 kwietnia jest tam hucznie obchodzonym świętem narodowym, jako dzień jej patrona – Świętego Jerzego. Zgodnie z długą tradycją w Katalonii obdarowywano w ten dzień kobiety czerwonymi różami, mającymi symbolizować krew pokonanego przez św. Jerzego smoka. Z czasem kobiety zaczęły odwzajemniać się mężczyznom podarunkami w postaci książek.
Dla literatury światowej data 23 kwietnia ma symboliczne znaczenie. W tym dniu (w roku 1616) zmarli Miguel de Cervantes, William Szekspir i historyk peruwiański Ina Garcilaso de la Vega. Na ten sam dzień przypada również rocznica urodzin lub śmierci innych wybitnych pisarzy, np. Maurice’a Druona, Halldóra Laxnessa, Josepa Pla i Manuela Mejia Vallejo. W Polsce dzień ten obchodzimy od 2007 roku.
Z inicjatywy UNESCO, od dwudziestu lat, co roku 23 kwietnia kolejne miasto staję się Światową Stolicą Książki.
W 2023 roku Światową Stolicą Książki została – mianowana przez Dyrektor Generalną UNESCO – Akra (stolica Ghany).
Tam właśnie 23 kwietnia rozpocznie się, trwające przez cały rok, święto książki. Miasta, wyznaczone na Światową Stolicę Książki UNESCO, zobowiązane są do promowania książek i czytelnictwa dla wszystkich grup wiekowych i grup ludności, w obrębie i ponad granicami państw, a także do zorganizowania programu działań na ten rok.
W poprzednich latach tytuł ten nosiły: Madryt (2001), Aleksandria (2002), New Delhi (2003), Antwerpia (2004), Montreal (2005), Turyn (2006), Bogota (2007), Amsterdam (2008), Bejrut (2009), Ljubljana (2010), Buenos Aires (2011), Erewań (2012), Bangkok (2013), Port Harcourt (2014), Incheon (2015), Wrocław (2016), Konakry (2017), Ateny (2018), Szardża (2019), Kuala Lumpur (2020), Tbilisi (2021) i Guadalajara (Meksyk).
Czy Polacy chętnie czytają książki?
Z najnowszego badania przeprowadzonego przez Bibliotekę Narodową wynika, że w 2022 r. nastąpił wzrost czytelnictwa wśród nastolatków – 72% badanych nastolatków było czytelnikami książek, a aż 18% deklarowało czytanie siedmiu i więcej książek w ciągu roku. Oznacza to duży wzrost w porównaniu z 5% w 2021 r. Czytelnictwo starszych osób pozostaje na poziomie z 2021 r.
Więcej na temat czytelnictwa Polaków w roku 2022 w dorocznym raporcie Biblioteki Narodowej.
Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2022 roku – raport Biblioteki Narodowej
fot. ilustracyjne: pixabay.com
