SPP powstało w czerwcu 1989 roku, z inicjatywy ostatniego prezesa Związku Literatów Polskich (rozwiązanego przez władze b. PRL w sierpniu 1983), Jana Józefa Szczepańskiego. Członkami-założycielami Stowarzyszenia zostali pisarze niezależni, dawni członkowie ZLP, którzy po wrześniu roku 1983 nie wstąpili do utworzonego przez literatów partyjnych, na rozkaz K.C. b. PZPR, tzw. „Związku Literatów Polskich” (istniejącego do dziś, mimo zmian ustrojowych w Polsce, przypisującego sobie tradycje dawnego ZLP, powstałego w roku 1920). Tytuł członka-założyciela SPP otrzymały w Lublinie cztery osoby: Bohdan Królikowski, ostatni prezes Lubelskiego Oddziału ZLP, nieżyjący już dziś Bogdan Madej, Zbigniew Strzałkowski i Józef Zięba.
Oddział Lubelski SPP powstał dopiero w początkach roku 1991, kiedy została osiągnięta statutowa liczba członków (dziewięciu), co nastąpiło po przyjęciu do SPP Wacława Iwaniuka (zmarłego przed kilkoma laty w Kanadzie). Prezesami Oddziału byli kolejno: B. Królikowski (1991 – 1996), J. Zięba (1996 – 2002), J. Fert (2002- 2004), który w czerwcu 2004 zrezygnował z funkcji, po wyborze na prorektora KUL; zastąpił go do końca kadencji (do 2005) B. Królikowski.
Obecny skład Lubelskiego Oddziału SPP
Zarząd: prezes – Bohdan Królikowski, dr n. hum. – tel. 443-00-71
sekretarz – ks. Alfred Marek Wierzbicki, dr teol. – 743-65-05
skarbnik – Zbigniew Włodzimierz Fronczek, mgr filol. pol. – 741-63-57
Adres Oddziału: ul. Złota 3, Muzeum Literackie im. J. Czechowicza
Członkowie: Arkadiusz Bagłajewski, dr n. hum., red. – 741-02-50
Jacek Dąbała, dr n. hum., red. – 528-07-07
Józef Franciszek Fert, dr hab. n. hum., prof. – 526-26-85
Maria Józefacka, dr n. hum. – 741 –13-87
Adam Kulik – 526-14-66
Cezary Listowski, mgr teol. – 468-55-45
Andrzej Niewiadomski, dr n. hum., red. – 527-41-94
Władysław Panas, dr hab. n. hum., prof. – 526-48-48
Stefan Sawicki, dr hab. n. hum., prof. – 741-22-29
Zbigniew Strzałkowski, mgr hist. szt., plastyk – 525-43-86
Ks. Jerzy Szymik, dr hab. teol., prof.
Jerzy Święch, dr n. hum., prof. – 525-43-96
Józef Zięba, dr n. hum. – 527-57-18
Waldemar Żelazny – 744-18-36
Członkowie mieszkający za granicą:
Adam Fiala (Australia)
Ks. Andrzej Wierciński, dr fil. (Niemcy)
Kandydaci: Bernard Nowak
Stanisław Żurek
Oddział jest otwarty dla nowych członków. Warunkiem jest nawiązanie kontaktu z jego Zarządem, złożenie publikacji książkowych i podania o przyjęcie (adresowanego do Zarządu Głównego). Podania i publikacje, po zaopiniowaniu przez dwu członków Oddziału, są przekazywane do Komisji Kwalifikacyjnej przy Zarządzie Głównym SPP, który przyjmuje nowych członków na podstawie wniosków Komisji.
Formy działalności:
W latach 1991 – 1995 Oddział Lubelski SPP organizował w Kazimierzu Dolnym, w Domu Pracy Twórczej KUL, trzydniowe ogólnopolskie spotkania pisarzy, z referatami i dyskusją. Odbyło się pięć takich spotkań (po roku 1996 jeszcze dwa, zorganizowane przez Zarząd Główny SPP). Od roku 1991 pod patronatem L.O. SPP odbywają się coroczne konkursy dla młodych poetów (nie zrzeszonych), w których nagrodą jest publikacja książkowa nagrodzonego zestawu wierszy. Ponadto od roku 1992 L.O. SPP przejął patronat nad konkursami dla autorów związanych z Lublinem i Lubelszczyzną (niezależnie od ich przynależności do stowarzyszeń twórczych); jest to dla poetów konkurs im. Józefa Czechowicza i dla prozaików konkurs im. Bolesława Prusa.
Od roku 2002 Oddział, wspólnie z Muzeum Literackim im. Józefa Czechowicza, organizuje w lokalu tegoż Muzeum „czwartki literackie”. Prócz tego wieczory autorskie naszych członków i promocje ich książek odbywają się w Bibliotece Wojewódzkiej im. Hieronima Łopacińskiego, a sporadycznie także w innych miejscach, jak np. w salach Muzeum Lubelskiego na Zamku.
Brakuje nam spotkań z młodzieżą. Większość naszych członków z chęcią odbywałaby spotkania w szkołach (odbywają się one na zasadzie wyjątku), nawet bez wynagrodzenia.
Podstawą naszej działalności są dotacje władz samorządowych, niestety, bardzo szczupłe.